Tiếng Việt, với sự phong phú và đa dạng của nó, đôi khi khiến người sử dụng bối rối trước những từ ngữ có cách phát âm gần giống nhau nhưng mang ý nghĩa hoàn toàn khác biệt. Một trong những trường hợp gây tranh cãi phổ biến chính là “nhận chức” hay “nhậm chức”. Vậy đâu là từ đúng chính tả, ý nghĩa của chúng ra sao, và cách sử dụng trong từng ngữ cảnh như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc này một cách chi tiết và chuẩn xác nhất.

Nhận chức hay nhậm chức: Từ nào đúng chính tả?
a. Nhận chức
- Định nghĩa: “Nhận chức” là cách diễn đạt phổ biến trong đời sống hàng ngày. Từ “nhận” có nghĩa là tiếp nhận, chấp nhận hoặc đảm nhiệm một nhiệm vụ, vai trò nào đó. “Chức” ở đây ám chỉ chức vụ, vị trí trong công việc hoặc tổ chức.
- Ví dụ:
- Anh ấy vừa nhận chức trưởng phòng kinh doanh.
- Cô ấy cảm thấy tự hào khi nhận chức phó giám đốc công ty.
Kết luận: “Nhận chức” là cụm từ đúng trong ngữ cảnh thông dụng khi nói về hành động tiếp nhận một chức vụ.
b. Nhậm chức
- Định nghĩa: “Nhậm chức” là một từ gốc Hán Việt. Trong đó, “nhậm” có nghĩa là đảm nhiệm, gánh vác trách nhiệm. “Chức” tương tự như trên, chỉ chức vụ hoặc vai trò trong tổ chức.
- Ví dụ:
- Ông ấy đã chính thức nhậm chức chủ tịch hội đồng quản trị vào ngày hôm qua.
- Bà Nguyễn Thị A sẽ nhậm chức tổng giám đốc từ ngày 1 tháng 12.
Kết luận: “Nhậm chức” là từ đúng chính tả và thường được sử dụng trong các văn bản trang trọng hoặc thông báo chính thức.
c. Nhận chức hay nhậm chức: Từ nào chính xác hơn?
Cả hai từ đều được sử dụng, tuy nhiên:
- “Nhận chức” phổ biến hơn trong văn nói hàng ngày, phù hợp với ngữ cảnh không quá trang trọng.
- “Nhậm chức” lại mang tính chất trang nghiêm, thường xuất hiện trong văn bản hành chính, các bản tin hoặc sự kiện quan trọng.
Nguồn gốc và ý nghĩa của từ “nhậm chức”
“Nhậm chức” xuất phát từ chữ Hán 任職:
- 任 (nhậm): Nghĩa là gánh vác, đảm nhận trách nhiệm.
- 職 (chức): Nghĩa là vị trí, chức vụ.
Từ này mang hàm ý người được bổ nhiệm sẽ chính thức đảm nhận trách nhiệm và quyền hạn của vị trí công việc được giao. Điều này khác với “nhận chức”, vốn chỉ đề cập đến hành động tiếp nhận chức vụ mà không nhấn mạnh yếu tố trách nhiệm.
Sự khác biệt giữa “nhận chức” và “nhậm chức” trong cách sử dụng
Tiêu chí | Nhận chức | Nhậm chức |
---|---|---|
Nguồn gốc | Tiếng Việt | Hán Việt |
Tính phổ biến | Phổ biến trong đời sống hàng ngày | Dùng trong ngữ cảnh trang trọng |
Mức độ chính thức | Ít trang trọng | Rất trang trọng, mang tính nghi thức |
Ví dụ ngữ cảnh | – Nhận chức trưởng phòng. | – Nhậm chức thủ tướng. |
Văn bản hành chính | Không thường dùng | Rất phổ biến trong thông báo chính thức |
Lỗi sai thường gặp khi sử dụng hai từ
a. Dùng lẫn lộn trong ngữ cảnh trang trọng
Nhiều người sử dụng “nhận chức” trong các văn bản hoặc bài phát biểu trang trọng. Điều này gây mất đi sự nghiêm túc và không phù hợp với quy chuẩn ngôn ngữ.
Ví dụ sai:
- Ngày 25/11, ông A sẽ nhận chức phó chủ tịch nước.
(Chính xác: Ngày 25/11, ông A sẽ nhậm chức phó chủ tịch nước.)
b. Phát âm sai
Phát âm “nhậm” thành “nhận” khiến từ bị biến nghĩa, đặc biệt khi giao tiếp ở những sự kiện chính thức.
Giải pháp: Khi sử dụng, cần chú ý phát âm rõ ràng để tránh hiểu lầm, nhất là khi nói chuyện trước công chúng hoặc trong môi trường công sở.
Hướng dẫn sử dụng đúng trong từng ngữ cảnh
a. Khi nào dùng “nhận chức”?
- Khi giao tiếp hàng ngày, không yêu cầu sự trang trọng.
- Trong các văn bản nội bộ hoặc thông tin mang tính cá nhân.
Ví dụ:
- Anh Nam vừa nhận chức quản lý cửa hàng hôm qua.
- Tôi cảm thấy tự hào khi được nhận chức trưởng nhóm.
b. Khi nào dùng “nhậm chức”?
- Trong các văn bản hành chính, công văn, thông báo chính thức.
- Khi nói về các chức vụ cao cấp hoặc nghi lễ nhậm chức.
- Trong các sự kiện chính trị, xã hội quan trọng.
Ví dụ:
- Tổng thống vừa nhậm chức vào sáng nay.
- Lễ nhậm chức của giám đốc mới sẽ diễn ra vào tuần sau.
Kết luận
Cả nhận chức hay nhậm chức đều là những từ ngữ đúng chính tả, nhưng có cách sử dụng và ngữ cảnh khác nhau. Hiểu rõ sự khác biệt này không chỉ giúp bạn sử dụng từ ngữ chính xác hơn mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và tôn trọng đối với ngôn ngữ.
- Hãy dùng “nhận chức” trong những tình huống đời thường, giao tiếp thân thiện.
- Sử dụng “nhậm chức” khi đề cập đến các sự kiện hoặc văn bản mang tính nghi thức, trang trọng.
Sự chuẩn xác trong cách dùng từ không chỉ giúp nâng cao chất lượng giao tiếp mà còn thể hiện sự am hiểu về tiếng Việt của bạn. Hy vọng bài viết đã mang đến những thông tin hữu ích để bạn tự tin hơn khi sử dụng hai từ này!